Lek w Polsce 2019/09

Z ogólnej liczby rozpoznanych i opisanych ponad 25 tys. jednostek chorobowych jedynie ok. 5 tys. może być leczone z mniejszą lub większą skutecznością, co nie jest równoznaczne z ich wyleczeniem. Wśród chorób wyleczalnych zwiększa się szybko i dosyć znacząco grupa schorzeń onkologicznych i hematologicznych. Przed odkryciem insuliny, a więc około 100 lat temu, cukrzyca była chorobą śmiertelną, a średni okres przeżycia, zwłaszcza w przypadku cukrzycy typu 1, nie przekraczał kilku miesięcy. Podobnie rozpoznanie kiły, gruźlicy oznaczało dla pacjenta najczęściej wyrok śmierci, tyle że bywał on odroczony w czasie. Jeszcze za moich studenckich czasów rozpoznanie białaczki u dzieci nie rokowało długiego przeżycia. Niestety i dzisiaj wiele częstych schorzeń nie może być leczonych przyczynowo – tu należy zaliczyć „banalne” infekcje wirusowe, które niekiedy jednak są wstępem do groźnych powikłań. Dlatego też dużą uwagę zwracamy na nie w naszym czasopiśmie, bez przerwy przypominając i doradzając, jak stosować leczenie objawowe – tym razem publikujemy materiał Pierwsza pomoc w przeziębieniu.

Prawie równie częste są schorzenia alergiczne – w niepokojącym tempie przybywa alergenów, zwiększa się także pula leków przeciwalergicznych i pozafarmakologicznych metod leczenia. Artykuł Leczenie alergicznego nieżytu nosa przekazuje informacje dotyczące postępowania w tej jednostce chorobowej, od metod „domowych”, przez dostępne także bez recepty leki przeciwalergiczne – głównie przeciwhistaminowe, po kortykosterydy w postaci wziewnej (na receptę). Leczenie ogólnoustrojowe sterydami jest poważną decyzją i może być aplikowane jedynie w przypadkach klinicznych bardzo ciężkich, które nie poddają się leczeniu miejscowemu.

Bardzo często występują Zaburzenia homeostazy potasowej i magnezowej, które mogą być jednym z objawów dyselektrolitemii towarzyszącej wielu różnorodnym chorobom, ale często też występują jako schorzenia jatrogenne, będąc jednym z działań niepożądanych produktów leczniczych. Hiperkaliemia i hipermagnezemia występują u pacjentów z niewydolnością nerek, hipokaliemia może być wywołana przez leki moczopędne, zwłaszcza diuretyki pętlowe i tiazydowe, hipomagnezemia może wystąpić podczas długotrwałego leczenia inhibitorami pompy protonowej (IPP).

Kolejny materiał o dehydroepiandrosteronie, prohormonie syntezowanym przez nadnercza, nosi tytuł DHEA – wpływ na libido i potencję u kobiet i mężczyzn. Opisuje suplementację tego prohormonu u obu płci. DHEA podnosi poziom energii, nastrój, zwiększa libido i wspomaga funkcje seksualne. Badania kliniczne wykazały, że doustna terapia DHEA podnosiła całkowity poziom testosteronu w surowicy u kobiet w okresie menopauzy, co skutkowało wzrostem libido, aktywności seksualnej i satysfakcji seksualnej.

Podobnie jak DHEA, obecnie stosuje się suplementację glutationu – trójpeptydu pełniącego kluczową rolę w utrzymaniu homeostazy organizmu zarówno w przypadkach niedoboru towarzyszącego różnorodnym schorzeniom, jak też jako wspomaganie w sytuacjach wymagających szybkiej regeneracji tkanek, co przedstawia artykuł Znaczenie glutationu w medycynie i sporcie.