Lek w Polsce 2019/04

Extractum Spissum czyli wyciąg gęsty

W bieżącym numerze kontynuujemy rozważania na temat Produkty z pogranicza – przykłady. Cz. 2.Warto przypomnieć z poprzedniego numeru, że pojęcie „pogranicze” (borderline) w farmacji można porównać do pogranicza w sensie topograficznym czy militarnym. Pogranicze może być sztywne, umocowane w prawie – przykładem są niezmienne od wieków granice Szwajcarii lub przechodzić jedno w drugie – tu skrajnym przykładem są Dzikie Pola między Polską, Turcją a Rosją w wiekach XIV-XVII. Jak to się przekłada na farmację? Obecnie na rynku istnieją produkty, które czasami trudno jest zaklasyfikować do konkretnej grupy. Zaliczenie produktów do odpowiedniej grupy wskazuje, jakie prawo należy stosować, co ma konsekwencje w zakresie wymogów dotyczących wytwarzania, transportu czy obrotu, ale także reklamy. Umiejscowienie produktów w odpowiedniej grupie może być też źródłem istotnych przewag konkurencyjnych i finansowych. DHEA – rola w gospodarce lipidowej to również ciąg dalszy cyklu materiałów poświęconych dehydroepiandrosteronowi (DHEA), który jest hormonem wykazującym właściwości redukujące tkankę tłuszczową, stymulującym metabolizm, utlenianie lipidów i zwiększającym usuwanie glukozy. Suma tych działań prowadzi do zmniejszenia masy tkanki tłuszczowej. Regularne Stosowanie witamin z grupy B w leczeniu chorych na cukrzycę to często lekceważony element całościowej terapii najczęściej występującego na świecie i w Polsce schorzenia metabolicznego o niezwykle bogatej symptomatologii. Pamiętajmy, że ukryte niedobory witamin z grupy B mogą nasilać objawy cukrzycowej neuro-, angio- i retinopatii. Szczególnie istotnym jest niedobór witaminy B12, związany z powszechnie przyjmowanym doustnym lekiem przeciwcukrzycowym I rzutu, czyli metforminą. Obecnie dysponujemy możliwością doustnej suplementacji tej źle wchłaniającej się z przewodu pokarmowego witaminy, dzięki preparatom o bardzo wysokiej zawartości cyjanokobalaminy w kapsułce. Niealergiczne wykwity skórne w praktyce aptecznej to zmiany skórne towarzyszące bardzo licznym chorobom o różnej etiologii. Farmaceuta dysponuje różnorodnymi preparatami OTC, zawierającymi składniki osuszające, łagodzące, przeciwzapalne, miejscowo znieczulające, a niekiedy także przeciwbakteryjne. Istotne jest dobranie odpowiedniego produktu do przyczyny i rodzaju wykwitów, a czasami decyzja o odesłaniu niektórych chorych do lekarza. Niepokojącą wydaje się być informacja, że Długotrwałe stosowanie kwasu acetylosalicylowego (ASA) w dawce 100 mg może zwiększać ryzyko nowotworów. ASA jest powszechnie stosowanym lekiem w profilaktyce chorób sercowo-naczyniowych na świecie. Wyniki ostatnio opublikowanego badania klinicznego ASPREE (Aspirin in Reducing Events in the Elderly) zaskakują, wykazały bowiem wzrost śmiertelności w grupie pacjentów w podeszłym wieku po około 5 latach przyjmowania ASA w dawce 100 mg w porównaniu z grupą otrzymującą placebo, a najczęstszą przyczyną zgonów były choroby nowotworowe. Powyższa informacja niewątpliwie wymaga potwierdzenia. Farmakoterapia uzależnienia od nikotyny obejmuje nikotynową terapię zastępczą oraz leczenie cytyzyną, bupropionem lub warenikliną, przy czym nie należy zapominać o niezwykle ważnym postępowaniu psychoterapeutycznym. W felietonie z cyklu W oparach postępu, noszącym tytuł Meksyk a sprawa polska, między innymi przedstawiam zmieniające się nastawienie do problemu depenalizacji obrotu narkotykami. Rozumiem, że temat będzie budził wiele kontrowersji, ale każda, nawet najbardziej zażarta dyskusja jest konieczna dla wypracowania rozsądnego kompromisu.

Wojciech Łuszczyna, wluszczyna@medyk.com.pl